Bạn có biết hỉ nộ ái ố là gì không? Làm thế nào để tu tâm và dung hòa các cảm xúc hỉ nộ ái ố này? Tham khảo bài viết dưới đây của thapgiainhiettashin để hiểu rõ hơn về cụm từ này nhé!
Hỉ nộ ái ố là gì?
Hỉ nộ ái ố là cụm từ chỉ trạng thái, cung bậc cảm xúc khác nhau của con người. Đây là 4 từ Hán Việt đơn mỗi từ chỉ một trạng thái cảm xúc khác nhau khi dịch sang tiếng Việt có nghĩa là:
– Hỉ: để chỉ việc vui mừng, hân hoan được thể hiện rõ ra bên ngoài
– Nộ: có nghĩa là sự bực tức, tức giận bất chợt, đôi khi là vô lý
– Ái: để chỉ sự yêu thương, yêu mến
– Ố: nghĩa là sự căm ghét, thù hận, ở mức độ thậm tệ, mà khó có thể xoa dịu ngay lập tức.
Hỉ nộ ái ố là những khái niệm có nguồn gốc từ đạo Phật và được dùng để chỉ các trạng thái cảm xúc, trạng thái tâm lý chỉ có ở con người. Những trạng thái tâm lý cảm xúc này có tác động lớn đến những suy nghĩ, hành vi của mỗi người. Đôi khi nó cũng sẽ khiến chúng ta mất đi sự kiểm soát về lý trí dẫn đến nhiều hành động sai trái.
Hỉ nộ ái ố ai lạc dục là gì?
Hỉ nộ ái ố ai lạc dục với nhiều người có lẽ không xa lạ. Đặc biệt, theo quan điểm của Phật giáo cụm từ này có liên quan đến thất tình lục dục.
Đối với chuyện tình cảm nam nữ, thất tình được hiểu là cuộc tình rạn nứt, tan vỡ khiến con người cảm thấy đau khổ, u uất, có thể làm điều dại dột. Tuy nhiên theo đạo Phật thất tình là quá trình diễn tả 7 trạng thái cảm xúc của con người. Cụ thể hỉ nộ ái ố ai lạc lục dục bao gồm: hỉ – mừng, nộ – giận, ái – yêu, ố – ghét, ai – buồn, lạ – vui, lục – cảm giác, dục – muốn.
Trong đó: hỉ nộ ái ố là gì đã được giải thích ở phần trên. Còn ái lạc dục nghĩa là:
– Ái: là tình yêu thương nảy sinh trong lòng mỗi chúng ta. Đó là tình yêu, sự hy vọng, tự do, những cảm xúc khiến chúng ta thăng hoa.
– Lục dục: là 6 loại dục vọng: sự thèm muốn, khao khát về địa vị, tiền tài, sắc dục và quyền lực.
Theo đạo Phật, thất tình lục dục chính là thứ làm cho con người mất dần đi lý trí, không kiềm chế được cảm xúc. Bản thân mỗi người phải tự học cách tĩnh tâm, tránh đi những điều tiêu cực, kiểm soát lý trí của mình.
Người không có thất tình lục dục chính là người biết buông bỏ quá khứ, biết hành động, suy nghĩ cho tương lai của mình. Trong hàm ý của câu hỉ nộ ái ố ai lục dục cũng đề cập đến việc chúng ta luôn tồn tại theo quy luật về bản năng.
Theo đạo Phật, luật nhân quả luôn đúng và khuyên con người nên bỏ ai lạc dục để có cuộc sống an nhàn, thanh thản hơn. Bởi đó là nguồn gốc, nguyên nhân gây nên tình cảnh khiến đời người rơi vào bể khổ.
Hỉ nộ ái ố sân si là gì?
Hỉ nộ ái ố và tham, sân, si là những trạng thái tâm lý cảm xúc mạnh có tác động lớn đến hành vi, suy nghĩ của con người. Đôi khi nó sẽ khiến cho chúng ta bị mất kiểm soát về mặt lý trí dẫn đến những hành động sai trái.
– Tham: là sự kích thích lòng tham bất tận của mỗi người để đạt được thứ mình muốn bằng mọi cách. Lòng tham được chia làm nhiều loại: tham sắc, tham tài, tham danh,…
Trong đó, tham sắc là ám chỉ lòng tham của con người về sắc đẹp, nhục dục,…Tham tài chỉ lòng tham về vật chất như tiền, nhà, xe, vàng…Tham danh là ám chỉ lòng tham về quyền lực, danh vọng, tiếng tăm…
– Sân: để chỉ sự thù ghét, căm hận, sự nóng nảy của con người khi gặp chuyện không mong muốn.
– Si: để chỉ sự si mê quá đà, khiến bản thân không thể tự chủ, bị những sự si mê đó che mắt mà không còn giữ vững lý trí của bản thân nữa.
Tham sân si được ví như 3 thứ độc tài nằm trong thâm tâm của mỗi người. Nếu không biết cách kiểm soát, không có sự hiểu biết thì con người sẽ trở thành nạn nhân của tham sân si. Nếu để tham sân si bộc phát thì con người có thể mất đi mọi thứ từ: lý trí, đạo đức, sự sáng suốt và thậm chí có thể làm mất đi chỉnh mạng sống của chúng ta và những người xung quanh.
Tham sân si hỉ nộ ái ố trong Phật giáo cũng như hỉ ái nộ ố ai lục dục đều nằm trong 7 điều cấm kỵ của Phật giáo. Nếu ai muốn hướng đạo, hướng thiện thì không thể có bất cứ điều nào trong 7 điều này.
Cách kiểm soát hỉ nộ ái ố để cân bằng cảm xúc cuộc sống
Để có cuộc sống tốt hơn, nhiều người quý mến thì bạn không thể không dung hòa “hỉ nộ ái ố” trong cuộc sống. Để làm được điều đó bạn phải tập sống:
Hạn chế để ý điều nhỏ nhặt
Không nên trách cứ, phàn nàn người khác bởi những chuyện quá nhỏ nhặt. Bạn nên nhìn mọi việc bằng cái nhìn tổng quan hơn, bỏ qua những lỗi nhỏ nhặt. Học cách sống bình thản, đơn giản, giảm đi phiền não đừng để tâm tư, thời gian vào người khác. Hãy dành thời gian đó cho bản thân để giúp đỡ, yêu thương mọi người và làm những việc mình thích.
Tự tin vào bản thân
Không thiếu những trường hợp vì những nỗi buồn, sự hờn giận bao quanh mà trở nên thiếu tự tin. Đứng trước người khác bạn cảm thấy mình không có năng lực, không có dung mạo hay sự hoạt ngôn như những người khác.
Từ đó, khiến bạn cảm thấy khó khăn, sợ hãi khi đứng trước những vấn đề cần giải quyết. Do đó, bạn cần tự tin với bản thân hơn, tin tưởng vào chính mình sẽ giúp bạn kiểm soát được cảm xúc của chính mình.
Tạo tiếng cười, niềm vui cho người khác
Khi bạn giúp đỡ, tạo niềm vui cho người khác thì bản thân bạn sẽ cảm thấy có động lực trong cuộc sống. Đồng thời cũng có thể loại đi được những cảm xúc tiêu cực mà bản thân đang có.
Làm việc hết sức mình
Đặt ra cho mình những mục tiêu, kế hoạch và nỗ lực cố gắng tiến về phía trước. Có thể trong quá trình đó bạn sẽ gặp sự chỉ trích, những lời ngăn cản, hay không hài lòng, sự phàn nàn của người khác. Nhưng đừng chán nản mà hãy suy nghĩ tích cực, lạc quan hơn, làm việc hết sức mình để có thể đạt được thành quả tốt nhất.
Nếu bạn sẵn sàng đương đầu với khó khăn, thì người khác sẽ nhìn thấy mặt tích cực của bạn. Nếu bạn gặp thất bại từ những sai lầm của mình thì hãy thừa nhận trách nhiệm, tìm hướng khắc phục hậu quả.
Sử dụng ngôn từ khéo léo
Khéo léo sử dụng ngôn từ linh hoạt sẽ giúp bạn điều khiển và kiểm soát được cảm xúc của mình và người nói chuyện. Hạn chế than vãn, sử dụng các từ ngữ mang tính tiêu cực, thay vào đó hãy dùng các từ ngữ động viên, khích lệ dành cho đối phương. Điều này sẽ giúp bạn có thể kiểm soát cảm xúc tốt hơn và có cái nhìn về cuộc sống tích cực hơn.
Trên đây là những chia sẻ về hỉ nộ ái ố là gì mà chúng tôi đã tổng hợp. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp được phần nào đó thắc mắc của mình. Đồng thời cũng giúp bạn có thể hiểu rõ và biết cách kiểm soát cảm xúc để cuộc sống trở nên vui vẻ hơn, tích cực hơn nhé!