Tư liệu sản xuất là một trong những khái niệm cơ bản trong sản xuất, hoạt động kinh doanh, tạo ra hàng hóa. Để hiểu rõ hơn về tư liệu sản xuất là gì, tư liệu sản xuất gồm những yếu tố nào? Hãy theo dõi bài viết chi tiết dưới đây nhé.
Tư liệu sản xuất là gì?
Theo kinh tế chính trị Mác-Lênin, tư liệu sản xuất bao gồm các điều kiện vật chất cần thiết để tổ chức sản xuất, tư liệu lao động và đối tượng lao động. Trong đó, tư liệu lao động được hiểu đơn giản là dụng cụ hoặc hệ thống các dụng cụ để tác động trực tiếp lên đối tượng lao động, biến đổi chúng thành các sản phẩm.
Tư liệu sản xuất là lực lượng lao động, tư liệu lao động
Ngoài ra, tư liệu sản xuất còn là các dạng vật liệu được sử dụng làm nguyên liệu trong hoạt động sản xuất, gồm có các thông tin đối với các ngành nghề cần đến nó.
Theo kinh tế học và xã hội học, tư liệu sản xuất chính là các đầu vào cụ thể như lực lượng lao động, nguyên liệu, công cụ lao động, vốn nhà nước, tài nguyên thiên nhiên để sản xuất ra các sản phẩm có giá trị về kinh tế.
Ví dụ ở xã hội nông nghiệp thì tư liệu sản xuất là đất đai, là cuốc xẻng, cày …còn trong xã hội công nghiệp, tư liệu sản xuất là hầm mỏ, là các nhà máy…. Trong xã hội tri thức, tư liệu sản xuất chính là văn phòng, là máy tính hay các tư liệu phân phối cụ thể như internet, các kho chứa hàng…
Tư liệu sản xuất bao gồm những loại nào?
Trên thực tế tư liệu sản xuất không nhất thiết phải là các tài sản cố định như thiết bị, máy móc sản xuất. Còn có nhiều loại sản phẩm khác như các thiết bị điện tử, khẩu trang, quần áo bảo hộ lao động…cũng có thể được coi là tư liệu sản xuất.
Tuy nhiên, tư liệu sản xuất không chỉ sử dụng trong lĩnh vực sản xuất mà còn được cung cấp cho cho các doanh nghiệp dịch vụ. Ví dụ kéo, tông đơ cắt tóc cho các nhà tạo mẫu tóc, nhạc cụ cho nhạc sĩ…
Tư liệu sản xuất về bản chất cốt lõi là những sản phẩm chính được đem bán cho các nhà cung cấp dịch vụ. Nhưng nó không bao gồm máy bay hoặc hàng hóa được sản xuất cho Bộ Quốc phòng, như súng trường tự động và đồng phục quân đội.
Tư liệu sản xuất bao gồm những yếu tố nào?
Theo Các – Mác tư liệu sản xuất bao gồm có tư liệu lao động và đối tượng lao động. Cụ thể:
Đối tượng lao động: là yếu tố vật chất của sản xuất mà con người tác động lên để biến đổi sao cho phù hợp với mục đích sử dụng.
Tư liệu sản xuất bao gồm có tư liệu lao động và đối tượng lao động
– Tư liệu lao động bao gồm có: công cụ lao động và phương tiện lao động.
– Phương tiện lao động: là yếu tố vật chất cùng với công cụ lao động con người sẽ sử dụng để tác động lên đối tượng lao động trong quá trình sản xuất vật chất.
– Công cụ lao động: đây là phương tiện vật chất con người sử dụng trực tiếp để biến đổi chúng thành các sản phẩm nhằm đáp ứng nhu cầu của con người và xã hội. Công cụ lao động có vai trò quan trọng trong việc quyết định đến năng suất lao động và trong điều kiện cách mạng công nghiệp đang hoạt động, phát triển mạnh mẽ thì công cụ lao động đang được hiện đại hóa.
Đối với lực lượng sản xuất, người lao động là nhân tố hàng đầu và được đánh giá cao vì nó giữ vai trò quyết định. Bởi người lao động là chủ thể sáng tạo và là người sử dụng công cụ lao động.
Tư liệu sản xuất đó chỉ là sản phẩm lao động của con người còn giá trị và hiệu quả của sản xuất sẽ phụ thuộc vào khả năng sử dụng tốt tư liệu lao động như thế nào để biến đổi đối tượng lao động thành các sản phẩm phục vụ nhu cầu của xã hội.
Yếu tố quan trọng nhất trong tư liệu sản xuất là gì? Vì sao?
Như đã nói ở trên tư liệu sản xuất gồm đối tượng lao động và tư liệu lao động và chúng đều có vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất. Tuy nhiên, để chọn cái nào quan trọng hơn thì đối tượng lao động vẫn được xem là quan trọng hơn cả.
Bởi người lao động là những người tạo ra sản phẩm cuối cùng và có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sản phẩm. Họ là người có thể ứng dụng các kỹ năng, kiến thức, kinh nghiệm để tối ưu hóa quá trình sản xuất, nhằm nâng cao hiệu suất lao động. Nếu đối tượng lao động là người có tay nghề cao, kỹ thuật tốt thì quá trình sản xuất sẽ diễn ra hiệu quả hơn, từ đó tối ưu hóa nguồn lực và tăng năng suất sản xuất.
Đối tượng lao động là yếu tố quan trọng trong quá trình sản xuất
Trong khi đó, tư liệu lao động là máy móc, thiết bị sản xuất, vật liệu đầu vào… chỉ đóng vai trò trong việc hỗ trợ, cải tiến quá trình sản xuất. Vì vậy, chúng không thể thay thế hoàn toàn cho vai trò của lực lượng lao động có chuyên môn cao.
Ví dụ về tư liệu sản xuất trong triết học
Trong triết học Mác-Lênin, tư liệu sản xuất được cho là cốt lõi về cách con người tạo ra và phân phối tài nguyên để tồn tại. Mác-Lênin đã xác định rằng tư liệu sản xuất bao gồm cả phương tiện lao động, sản xuất được sử dụng để tạo ra các mặt hàng và dịch vụ.
Ví dụ cụ thể về tư liệu sản xuất trong triết học Mác-Lênin đó là xã hội nông nghiệp, tư liệu sản xuất đó là máy cày, chày xay, bộ đồ nông nghiệp của nông dân và thợ rèn. Tất cả các yếu tố này cùng với các nguyên vật liệu như phân bón, hạt giống sẽ được sử dụng để sản xuất nông sản như cây trồng, lúa, thực phẩm và các sản phẩm khác.
Tư liệu sản xuất đóng vai trò quan trọng tạo ra các mặt hàng và dịch vụ
Theo Mác-Lênin, tư liệu sản xuất không những có vai trò quan trọng trong việc sản xuất hàng hóa hay dịch vụ mà còn làm ảnh hưởng trực tiếp đến các mối quan hệ về xã hội, chính trị.
Ví dụ, trong một xã hội nông nghiệp, các gia đình hay bộ lạc sẽ cùng nhau sử dụng các phương tiện sản xuất để sản xuất nông sản. Trong đó, cách thức sử dụng và phân phối tư liệu sản xuất sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc phân chia lợi ích, xác định quyền lực trong xã hội.
Tư liệu sản xuất có ý nghĩa thế nào?
Tư liệu sản xuất đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự phát triển của hoạt động sản xuất. Trong số các loại tư liệu sản xuất, lao động đã được đề cập thì công cụ lao động được xem là trọng tâm của mọi hoạt động. Thông qua công cụ lao động sẽ đánh giá được trình độ sản xuất, năng suất lao động và chất lượng sản phẩm.
Nếu muốn đánh giá về sự phát triển của sản xuất xã hội, chúng ta có thể nhìn vào công cụ lao động. Công cụ lao động hiện đại sẽ là yếu tố quyết định cần thiết để phát triển nền sản xuất mới.
Tư liệu sản xuất có ý nghĩa quan trọng đối với kinh tế của quốc gia
Bên cạnh đó, kết cấu hạ tầng đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế. Còn kết cấu hạ tầng hiện đại sẽ giúp thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế đó. Nếu kết cấu hạ tầng xuống cấp sẽ làm ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình sản xuất và nền kinh tế.
Tất cả các loại tư liệu lao động sản xuất đều có vai trò quan trọng có tác động trực tiếp đến quá trình sản xuất và nền kinh tế. Trong đó, công cụ lao động và kết cấu hạ tầng là 2 yếu tố cần thiết để phát triển kinh tế của một quốc gia.
Như vậy, qua giải đáp câu hỏi về tư liệu sản xuất là gì, bao gồm những yếu tố nào trong bài viết này. Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.